Hệ sinh thái Cronos là một trong những blockchain tăng trưởng mạnh trên thị trường Crypto, đứng sau bởi sàn Crypto.com – một trong những sàn CEX lớn nhất thị trường. Trong bài viết này, TTT Capital sẽ giới thiệu tổng quan về hệ sinh thái Cronos và những mảnh ghép tiềm năng trên blockchain này.
Cronos là gì?
Cronos là blockchain phi tập trung mã nguồn mở, được xây dựng trên Cosmos SDK. Đây là blockchain thuộc sở hữu của sàn Crypto.com.
Vì tương thích với máy ảo Ethereum (EVM) và hoạt động như một sidechain của Crypto.com chain, Cronos cho phép chuyển các dApp và smart contract từ Ethereum và EVM Compatible dễ dàng, nhanh chóng.
Đặc điểm của hệ sinh thái Cronos
Mục tiêu trong lâu dài của Cronos là mở rộng quy mô hoạt động các dApp cho hệ sinh thái Crypto.com. Chủ yếu tập trung vào mảng NFT, DeFi và payment.
Điểm nổi bật của Cronos
Những điểm nổi bật của blockchain Cronos:
- EVM Compatible: Cronos hoạt động theo cơ chế đồng thuận PoS (Proof of Stake), tương thích với EVM. Vì vậy, các lập trình viên có thể xây dựng dApp trên Cronos dễ dàng với công cụ và ứng dụng tương tự như trên Ethereum.
- Sử dụng CRO là native token trên toàn bộ hệ sinh thái Cronos: Cronos sử dụng CRO – native currency của Crypto.org – làm native token (giống như Binance sử dụng BNB).
- Tương tác cao: Sử dụng Inter Blockchain Communications (IBC) giúp Cronos tương tác và kết nối dễ dàng với Crypto.org chain cùng các chain hỗ trợ IBC khác (ví dụ Cosmos Hub).
- Được hậu thuẫn bởi Crypto.com – Sàn CEX lớn thứ 4 trên toàn thị trường crypto.
Các thông số quan trọng
Những thông số nổi bật của blockchain Cronos (30/5/2022):
- Block time trung bình: 5.74s;
- Tổng lượng giao dịch: 43,943,809;
- Tổng số block: 4,854,564;
- Tổng số ví: 788,789;
- Marketcap: 4,5 tỷ USD.
- Total Supply: 100,000,000,000 CRO.
Lịch sử, tình hình hiện tại và roadmap
Lịch sử phát triển của Cronos Blockchain:
- 28/12/2020: Thành lập Particle B – accelerator để hỗ trợ các dự án trên Cronos. Hiện tại, 2 dự án đang được hỗ trợ bởi Particle B là VVS Finance (AMM DEX) và Tectonic Finance (lending money market).
- 10/5/2021: Mở quỹ $100M được dùng riêng để hỗ trợ các dự án xây dựng trên EVM Cronos.
- 20/7/2021: Phát triển Cronos, Crypto.org EVM chain và Testnet Launch.
- 28/7/2021: Tích hợp Chainlink Price Feeds để cung cấp Oracle cho các dự án DeFi protocol trên Cronos.
- 08/11/2021, Cronos chính thức ra mắt Mainnet, phiên bản Beta.
Các mảnh ghép trên Cronos
Tổng TVL của hệ sinh thái Cronos là 4.5 tỉ USD – xếp thứ 9 trên toàn bộ các blockchain. Cùng mình tìm hiều về hệ sinh thái này nhé!
DEX
Những dự án AMM DEX trên Cronos:
VVS Finance:
- DEX nhận được sự hỗ trợ của Particle B, xây dựng native trên Cronos.
- Đang thực hiện farming trên DEX.
- Sàn DEX lớn nhất và là protocol có lượn TVL cao nhất hệ (1.3 tỷ USD).
- Triển khai token xVVS (model fork của Curve Finance để tăng APR cho farmer trên VVS Finance).
MM Finance:
- Dự án tổng hợp cả DEX lẫn NFT, Launchpad, yield aggregator, stablecoin.
- TVL đang ở mức 1.12 tỉ USD.
- Sàn DEX nhiều tính năng nhưng phí giao dịch chỉ với 0.17%.
CronaSwap, PhotonSwap, Elk Finance, Swapp, CroDex, ChronoSwap, Annex Finance, Empire DEX: Những AMM DEX khác trên Cronos, với lượng TVL rất nhỏ (từ 20 triệu USD trở xuống).
Nhận xét:
- VVS và MM Finance là 2 DEX dẫn đầu hệ sinh thái Cronos, khi TVL bỏ xa các đối thủ cạnh tranh khác, đồng thời có sự hỗ trợ của Particle B.
- Hiện tại, cơ hội farming ở hệ Cronos tại mảng AMM DEX đã giảm độ hấp dẫn, bởi APR đã xuống thấp và lợi nhuận từ farming không còn nhiều. Tuy nhiên, AMM DEX vẫn là mảnh ghép quan trọng trong mọi hệ sinh thái. Vì vậy nếu anh em muốn skin in Cronos cũng nên chú ý các Top DEX của hệ này.
Lending và stablecoin
Cronos có các dự án lending sau:
Mục tiêu trong lâu dài của Cronos là mở rộng quy mô hoạt động các dApp cho hệ sinh thái Crypto.com. Chủ yếu tập trung vào mảng NFT, DeFi và payment.
Điểm nổi bật của Cronos
Những điểm nổi bật của blockchain Cronos:
- EVM Compatible: Cronos hoạt động theo cơ chế đồng thuận PoS (Proof of Stake), tương thích với EVM. Vì vậy, các lập trình viên có thể xây dựng dApp trên Cronos dễ dàng với công cụ và ứng dụng tương tự như trên Ethereum.
- Sử dụng CRO là native token trên toàn bộ hệ sinh thái Cronos: Cronos sử dụng CRO – native currency của Crypto.org – làm native token (giống như Binance sử dụng BNB).
- Tương tác cao: Sử dụng Inter Blockchain Communications (IBC) giúp Cronos tương tác và kết nối dễ dàng với Crypto.org chain cùng các chain hỗ trợ IBC khác (ví dụ Cosmos Hub).
- Được hậu thuẫn bởi Crypto.com – Sàn CEX lớn thứ 4 trên toàn thị trường crypto.
DEX
Lending và stablecoin
Cronos có các dự án lending sau:
- Tentonic Finance: Ứng dụng lending money market được hỗ trợ bởi Particle B. Tentonic Finance cho vay và vay tài sản nhanh chóng. TVL của dự án đang là 550 triệu USD (gồm 1.15 tỷ USD supply và 600 triệu USD borrow). Đây là money market lớn nhất toàn hệ sinh thái.
- Savanna Finance: Ứng dụng debt protocol sử dụng stablecoin thuật toán SVN. TVL hiện tại là 300 triệu USD. Đây là sản phẩm được thành lập bởi đội ngũ MM Finance.
- Một số lending protocol khác: DarkCrypto, Annex Finance, Darkness, Leonium Finance…
Nhận xét: Tentonic Finance là dẫn đầu mảng lending với sự hỗ trợ của Particle B, giống như VVS Finance bên AMM DEX. Mảng lending trên Cronos đang dần hoàn thiện, tạo điều kiện thuận lợi cho các mảng khác phát triển trên hệ này.
Yield farming
Các dự án Yield farming trên Cronos:
- MM Optimizer: Ứng dụng yield farming dẫn đầu trên Cronos được xây dựng bởi MM Finance, với TVL là 600 triệu USD.
- Các dApp Yield Farming khác: Autofarm, Crystl Finance, Beefy Finance, Zeus Finance, Kafe Finance, Leonium Finance…
Nhận xét: Cronos sở hữu khá nhiều sản phẩm Yield Farming, dẫn đầu là MM Optimizer – sản phẩm thuộc nhà MM Finance. Có thể thấy, MM Finance sở hữu khá nhiều dự án tiềm năng có TVL cao trên Cronos, đây được xem là hidden gems có thể phát triển mạnh hơn nữa trong tương lai.
NFT
Cronos có các dự án NFT sau:
- Mad Meerkat: NFT Marketplace được xây dựng bởi MM Finance.
- EbisusBay, Leonium Finance: NFT Marketplace đang trong quá trình phát triển
- CRO CROW: Dự án NFT có sản phẩm là các con quạ NFT trên Cronos. Phí mint là 100 CRO cho 1 chú quạ.
- Cronos Punk: Dự án NFT làm về Punk trên Cronos. NFT Punk của dự án này đã được giao dịch trên CroDex và Ebisubay.
- CroPunks: Dự án NFT khác cũng làm Punk.
- Crocos NFT: Dự án NFT về cá sấu trên Cronos.
Nhận xét: Mảng NFT trên Cronos đang phát triển tốt khi có những bước tiến và kế hoạch rõ ràng. Tuy nhiên, điểm chung giữa các dự án này là các NFT vẫn chưa có use case, cũng chưa có sàn marketplace nào ổn định.
Các mảnh ghép khác
Cronos có các mảnh ghép khác ở các mảng ngoài những mảng đã đề cập bên trên:
- Relaychain: Ứng dụng bridge đang hỗ trợ 7 chain khác nhau trong đó có Cronos.
- Anyswap: Ứng dụng bridge nổi tiếng, hiện kết nối với hơn 20 chain lớn nhỏ trên thị trường trong đó có Cronos.
- Cronos Launcher: Launchpad trên hệ Cronos.
- Cronos World: Dự án đa chức năng, dự định kết hợp nhiều mảng khác nhau. Các sản phẩm sắp ra mắt của Cronos World: Crown DEX (AMM DEX), Crownpad (Launchpad) và NFT marketplace. Dự án đã công bố nhận được đầu tư của một vài VC khác nhau.
- Crohm Finance: Ứng dụng fork Olympus DAO trên hệ sinh thái Cronos. Hiện chưa hoạt động.
- Yummy: Ứng dụng xổ số trên Cronos. Đã đi vào hoạt động, chưa có nhiều người sử dụng, prize pool vô cùng nhỏ.
- CroShiba, Tendie Fren, Cronos Doge: Memecoin trên hệ Cronos.
Nhận xét: Các mảnh ghép trên hệ Cronos đã bắt đầu xuất hiện khá nhanh và đầy đủ: bridge, app fork Olympus, launchpad, memecoin,…Tuy các dự án này phần lớn vẫn đang trong quá trình hoàn thiện, nhưng khi phát triển xong, chắc chắn Cronos sẽ vô cùng sôi động. Bác mảnh ghép cơ bản như AMM DEX, stablecoin, lending và cơ sở hạ tầng khác đã được hoàn thành, tạo điều kiện phát triển các mảnh ghép khác.
Nhận định chung và dự phóng
Dự phóng
Có thể thấy Cronos giống như Binance Smart Chain trong giai đoạn dòng yield đã rời đi, lúc các dự án trong hệ đều đã sở hữu tệp khách hàng vô cùng lớn từ backer – các sàn tập trung.
Bởi dòng tiền đã vào hệ sinh thái một lần, và để dòng tiền tiếp tục vào trong hệ thì những builder của hệ sinh thái rất cần những sáng tạo mới để thu hút dòng tiền vào, hoặc sàn CEX phía sau vô cùng thành công trong việc thu hút những người mới vào thị trường thông qua việc mở rộng tệp khách hàng của họ.
Kết luận
Mong rằng qua bài viết, anh em đã có cái nhìn tổng quát hơn về hệ sinh thái Cronos để có thể tìm kiếm các cơ hội đầu tư trên hệ sinh thái tiềm năng này.
Nguồn: TTT Capital tổng hợp
